تنوع جغرافیایی صفات بذر، برگ و نونهال بادامک (Amygdalus scoparia) در استان فارس

مطالعه تنوع جغرافیایی در درون گسترشگاه بومی هر گونه جنگلی، اولین گام منطقی برای مطالعات ژنتیکی است. بادامک (Amygdalus scoparia Spach) گونه­‌ای چندمنظوره با دامنه پراکنش گسترده در بیشتر نواحی رویشی ایران است. به­‌منظور بررسی تنوع جغرافیایی این گونه، 19 صفت زیست­‌سنجی بذر، برگ و نونهال از هفت جمعیت طبیعی آن در استان فارس اندازه­‌گیری و مقایسه شد. بر اساس نتایج، تفاوت­‌های معنی­‌داری بین جمعیت­‌های مورد مطالعه و برای کلیه صفات مورد بررسی مشاهده شد. وزن 100دانه، مساحت برگ و تعداد ساقه بیشترین تنوع را بین صفات مورد مطالعه نشان دادند. صفات بذر همبستگی مثبت و معنی­‌داری را با میانگین بارندگی سالانه نشان دادند. همبستگی بین صفات زیست­‌سنجی و عامل‌های ژئوکلیماتیک نشان از وجود تنوع کلاینی در بعضی از صفات بذر و برگ داشت. ابعاد برگ نونهال­‌ها به‌­تدریج از جمعیت شمال به جنوب و ارتفاع نونهال‌ها از جمعیت شرق به غرب استان فارس کاهش یافت. این بدان معنی است که گیاه در مرحله نونهالی، تنوع دوسویه‌­ای را با عرض و طول جغرافیایی نشان می‌­دهد. تجزیه به مؤلفه­‌های اصلی و تجزیه خوشه­‌ای، جمعیت­‌ها را در چهار گروه مجزا قرار داد و جمعیت­‌های نواحی با بارندگی زیاد را از جمعیت‌های نواحی با بارندگی کم جدا کرد. همچنین، نتایج نشان داد که بادامک از راهکارهای سازشی در پاسخ به کمبود آب استفاده می­‌کند.